Doorkijk naar financiële situatie in 2024
De grote uitdagingen in de gezondheidszorg
De afgelopen jaren zien we complexe zorgvragen toenemen. Door de dubbele vergrijzing en de toenemende medische mogelijkheden zal de vraag naar complexe zorg de komende jaren alleen maar verder stijgen. Tegelijkertijd ervaren we in de volle breedte een enorme krapte op de arbeidsmarkt en hierdoor staan we voor uitdagingen. Zowel op het gebied van werven als op het gebied van behoud van collega’s. Onze zorgprofessionals ervaren de huidige werkdruk al als hoog en, ondanks dat ons ziekteverzuim in 2023 is gedaald, lag het verzuim hoger dan onze norm (4,9%). Daarnaast staan onze voor de zorg beschikbare middelen onder druk. In het overeengekomen Integraal Zorgakkoord (IZA) is afgesproken zorguitgaven te beperken. Dit vraagt om een grote transformatie door:
-
Te voorkomen dat mensen ziek worden.
-
Te borgen dat patiënten snel op de juiste plek terecht komen.
-
Zorg anders te organiseren.
-
Veel aandacht te besteden aan het boeien en binden van ons (zorg)personeel.
-
Op onderzoek gebaseerde innovaties te implementeren.
-
Onderscheidend onderwijs aan te bieden.
Transformatieafspraken en inzet transformatiemiddelen
Voor het realiseren van passende zorg ligt in het IZA meer dan in het verleden de nadruk op het samenwerken tussen zorgpartijen, ook over zorgdomeinen heen. Om dat te faciliteren zijn in het IZA onder andere afspraken gemaakt over het gelijkgericht contracteren van impactvolle zorgtransformaties. Zo kunnen we als zorgaanbieder transformatieplannen indienen bij zorgverzekeraars, met eventueel een verzoek om tijdelijke transformatiemiddelen. Die plannen kunnen aanhaken op onze eigen initiatieven voor zorgtransformaties en/of op Regiobeelden en -plannen
die opgesteld zijn.
Zorgen om inflatie en cao-stijgingen
De stijging van onze kosten in 2024 en de komende jaren zullen geen gelijke tred houden met de te realiseren compensatie aan de batenkant. In combinatie met de stijging van de kapitaalslasten door onze verouderde huisvesting betekent dit dat we genoodzaakt zijn om in de komende jaren fors financieel bij te sturen. Dit doen we aan de hand van het programma de Zorg van Morgen . Om ook op korte termijn onze financieel gezonde positie te behouden, moeten we gedurende 2024 en in de begroting over 2025 de nodige keuzes maken om onze bedrijfsvoering anders, doelmatiger en efficiënter in te richten.
Ontwikkeling personele bezetting
De ontwikkeling van onze personele bezetting is enerzijds afhankelijk van de zorgvraag, onze onderzoeks- en onderwijsportefeuille en de bezetting die nodig is om de gevraagde zorg en onderzoeks- en onderwijsactiviteiten te leveren en anderzijds van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Met de huidige krappe arbeidsmarkt is het niet altijd haalbaar om bijvoorbeeld de bezetting van de operatiekamers te optimaliseren, waardoor operaties soms uitgesteld moeten worden. Hierbij streven we ernaar om zoveel mogelijk medewerkers in te zetten op basis van een arbeidsovereenkomst en het gebruik van externe inhuur te beperken. De druk op de beschikbare middelen en de krappe arbeidsmarkt vragen scherpe sturing op de bezetting en afbouw van het inzetten van personeel niet in loondienst.
Belangrijke investeringen in huisvesting en ICT
Vanwege de leeftijd van onze gebouwen en veranderde behoeften, ‘vernieuwbouwen’ we in de komende tien jaar. Om deze bouwkundige en financiële uitdaging op een goede wijze het hoofd te bieden, hebben we een integrale visie op huisvesting opgesteld. Momenteel rekenen we de gehele visie opnieuw financieel door en valideren we deze extern. Belangrijk aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van de sterk gestegen bouwkosten de afgelopen periode. We starten niet met een volgende fase, voordat helder is geconcludeerd dat het hele pakket van vernieuwbouwprojecten financieel haalbaar is. Gezien de huidige omvang van onze liquide middelen verwachten we dat het aantrekken van additionele financiering pas vanaf circa 2026 actueel wordt.
Ook moeten we in de komende jaren in ICT investeren door de steeds verdergaande digitalisering van processen binnen het UMC Utrecht, de ontwikkelingen op het gebied van eHealth, kunstmatige intelligentie (AI) en datascience en geplande vervangingsinvesteringen van IT-onderdelen (hardware, systeemsoftware, applicaties).
