Ga naar artikel navigatie Ga naar inhoud

Open science: openbaar en transparant onderzoek

Een van de leidende onderzoeksprincipes in het UMC Utrecht is de transitie naar Open Science; een manier van wetenschap bedrijven, waarbij het hele onderzoeksproces - van prioritering tot publicatie van resultaten - openbaar en transparant wordt gemaakt en we de maatschappij zoveel mogelijk betrekken bij alle onderzoeksfasen. We trekken hierin samen op met de Universiteit Utrecht.

Samen met de Universiteit Utrecht hebben we in 2022 een Open Scienceteam ingericht om verschillende Open Science-thema’s verder te onderzoeken en in te voeren. In lijn met het normaler worden van open onderzoekspraktijken, heeft de Universiteit Utrecht in 2023 de organisatie aangepast en een groter deel van deze werkzaamheden bij de faculteiten gelegd. In het UMC Utrecht houden we het Open Scienceteam in stand. Het betreft een breed samengestelde groep onderzoekers en andere onderzoeksprofessionals, onder voorzitterschap van de decaan.

In 2023 hebben we in totaal 84% van onze wetenschappelijke publicaties Open Access gepubliceerd.

Open Acces wetenschappelijke publicaties

Een belangrijk aspect binnen Open Science is het gratis Open Acces publiceren van wetenschappelijke publicaties. Hiermee zijn onze wetenschappelijke onderzoeksresultaten voor iedereen online toegankelijk en dragen we bij aan maximale verspreiding ervan. In 2023 hebben we in totaal 84% van onze wetenschappelijke publicaties Open Access gepubliceerd (85% in 2022, 79% in 2021). We hebben ook de voorbereidingen getroffen om in 2024 álle wetenschappelijk publicaties van het UMC Utrecht zes maanden na verschijnen open toegankelijk te maken, ongeacht het tijdschrift waarin ze gepubliceerd zijn.

Brede waardering van onderzoekers

In het UMC Utrecht ontwikkelden we nieuwe academische carrièreprofielen voor de benoeming van nieuwe universitair hoofddocenten , die we vanaf 2022 in een pilot gebruikten. In 2023 stelde de raad van bestuur van het UMC Utrecht deze profielen formeel vast. Hiermee is de ontwikkelfase afgerond. De profielen zijn: Implementation Researcher, Clinical Researcher, Exploratory Researcher, Methodology & Technology Researcher, Academic Educator en Valorisation Researcher. De profielen sluiten aan op onze focus op Open Science en ons talentprogramma ‘Research Development Program’. Hierbij hoort ook een bijpassend beoordelingsysteem (Erkennen en Waarderen), waarin de breedte van academische activiteiten en zowel individuele als teamoprestaties worden gewaardeerd. En waarin het accent op kwaliteit in plaats van kwantiteit wordt gelegd en alle aspecten van Open Science en academisch leiderschap worden gestimuleerd. Het UMC Utrecht is een van de voorlopers van deze bredere waardering van onderzoekers. Bij de opening van het academisch jaar in 2023 leidde dit tot landelijke media-aandacht voor de UMC Utrecht-carrièreprofielen.

Nadruk op samenwerking in plaats van competitie

Het UMC Utrecht besloot samen met de Universiteit Utrecht om vanaf 2023 niet meer mee te doen aan de wereldwijde Times Higher Education-ranking van universiteiten. We leggen nadruk op samenwerking en Open Science in plaats van op scoren en competitie. Ook is het vrijwel onmogelijk om de kwaliteit van alle opleidingen en vakgebieden binnen een gehele universiteit/geheel universitair medisch centrum in één getal te vangen. Daarnaast gebruiken de makers van de rankings gegevens en methoden waar veel op af te dingen valt, zo blijkt uit onderzoek. Zo moeten universiteiten zelf veel tijd steken in het aanleveren van de juiste informatie. De Universiteit Utrecht is de eerste Nederlandse kennisinstelling die niet meer meedoet met de Times Higher Education-ranking, maar alle Nederlandse universiteiten/umc’s hebben afgesproken om universiteitsrankings minder aandacht te geven.