Voorwoord raad van bestuur
"Samen creëren we de zorg van morgen"
2022 was een mooi jaar met veel innovaties en ook het jaar waarin we belangrijke bewegingen en veranderingen hebben ingezet. De eerste maanden van het jaar stonden nog in het teken van COVID-19. Daarna hebben we even een pas op de plaats gemaakt en vervolgens de beweging ‘de Zorg van morgen’ ingezet. Met deze beweging borgen en vergroten we de waarde die we willen toevoegen aan het leven van onze patiënten, onze bijdrage aan een gezonde samenleving en een efficiënte gezondheidszorg.
De Zorg van morgen
Nederland heeft een hoogontwikkelde gezondheidszorg en we zijn trots om als UMC Utrecht hier een aandeel in te leveren. De kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg staan echter onder druk. De vraag naar zorg neemt toe en wordt steeds complexer, onder andere door de vergrijzing. Tegelijkertijd zijn er grenzen aan de beschikbaarheid van zorg door toenemende krapte op de arbeidsmarkt én aan de budgetten voor de gezondheidszorg. Alleen door samen te werken, kunnen we zorgen voor passende zorg én een gezonde samenleving. Om deze reden is eind september 2022 het Integraal Zorgakkoord (IZA) getekend en zijn we gestart met de Zorg van morgen.
“Met de Zorg van morgen vergroten we de waarde die we willen toevoegen aan het leven van onze patiënten, onze bijdrage aan een gezonde samenleving en een efficiënte gezondheidszorg.”
In de beweging de Zorg van morgen werken we langs twee sporen. Het eerste gaat over welke zorg er echt in ons academisch huis moet plaatsvinden en welke we samen met ketenpartners kunnen bieden of door een ketenpartner geboden kan worden. En hoe we als kennisinstelling met ons onderzoek en onderwijs kunnen bijdragen om de zorg van morgen te creëren. Met het tweede spoor kijken we naar hoe we onze capaciteit wat betreft middelen en mensen zo goed mogelijk kunnen inzetten. En hoe we onze processen zo kunnen inrichten dat er eenduidigheid is en er zo ook ruimte blijft voor individueel maatwerk voor onze patiënten en mensen. Hierbij hoort ook de zorg op afstand, digitaal bij de patiënt thuis als het kan en in het ziekenhuis als het nodig is.
Samen beslissen over de best passende zorg
Een belangrijk aspect om echt verschil te kunnen maken met onze zorg, is samenwerking met onze patiënten. Iedere patiënt is een mens met eigen waarden en voorkeuren en een eigen idee over kwaliteit van leven. Daarom willen we patiënten leren kennen als persoon, willen we hen begrijpen en beslissen we samen over de best passende zorg. Om zowel onze collega’s als onze patiënten en hun naasten te ondersteunen om dit persoonlijke gesprek goed te kunnen voeren, zijn we in 2022 een campagne gestart waarin we tips en tools hiervoor bieden.
Als het gaat om de beste zorg voor patiënten, heeft in 2022 ook hartzorg onze volle aandacht gehad. Naar aanleiding van het besluit van de oud-minister van VWS De Jonge eind 2021 om de interventies bij kinderen met een aangeboren hartafwijking en de hoog complexe interventies bij volwassenen met een aangeboren hartafwijking te concentreren in het Erasmus MC en het UMC Utrecht, ontstond er veel discussie over de locaties. Het UMC Utrecht is vóór concentratie van hoog complexe zorg en van mening dat de keuze voor onder andere het UMC Utrecht leidt tot optimale toegankelijkheid van zorg voor patiënten met een aangeboren hartafwijking.
In het belang van alle patiënten die dit nodig hebben, hebben we ons in 2022 dus ingezet voor het behoud van deze zorg in het UMC Utrecht. Helaas zonder het gewenste resultaat. Minister Kuipers heeft het UMC Utrecht op 13 april geïnformeerd over zijn definitieve besluit om de interventies bij aangeboren hartafwijkingen te concentreren in Rotterdam en Groningen. Wij zijn zeer teleurgesteld door dit besluit, omdat dit de succesvolle concentratie van zorg en onderzoek voor alle kinderen met kanker in Nederland in het Prinses Máxima Centrum ondergraaft en de optimale toegankelijkheid van zorg niet ten goede komt. Daarom zien we ons, samen met het Prinses Máxima Centrum, gedwongen om juridische stappen tegen dit besluit te ondernemen.
Investeren in onze mensen
Zorg kunnen bieden - nu en in de toekomst - valt of staat natuurlijk met de inzet van al onze mensen. We vinden het dan ook belangrijk dat zij gezond zijn, prettig werken en zich vitaal voelen. Dat ze zich kunnen ontwikkelen en perspectief hebben op de loopbaan die zij ambiëren. En dat wij als werkgever hier onze bijdrage aan leveren en hen daarbij ondersteunen. Zo investeren we bijvoorbeeld samen met onze verpleegkundigen in het verpleegkundig vak met ons programma ‘Toekomstbestendige verpleegkunde’. In 2022 hebben we binnen dit programma onder andere loopbaanpaden voor onze verpleegkundigen ontwikkeld.
Innovatief onderzoek
Een onmisbaar element om de zorg van morgen te kunnen vormgeven, is ons wetenschappelijk onderzoek . Zo werkten onderzoekers en artsen van het UMC Utrecht in 2022 aan een nieuwe vorm van stamceltherapie voor pasgeborenen met hersenschade na een herseninfarct. Een ander voorbeeld is het grootschalige onderzoek Check@home dat van start is gegaan. In dit onderzoek wordt nagaan of via thuistesten hart-, vaat-, nier- en suikerziekten onder 50 tot 75-jarigen vroegtijdig opgespoord kunnen worden. Het onderzoek is een initiatief van de Hartstichting, de Nierstichting, het Diabetes Fonds en de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA).
De zorgprofessional van morgen
De daadwerkelijke zorg van morgen wordt verleend en verder ontwikkeld door de zorgprofessional van de toekomst. We zijn dan ook trots dat we met De Nieuwe Utrechtse School zorgprofessionals van de toekomst opleiden. Hierbij zetten we in op interprofessioneel en multidisciplinair onderwijs. In september 2022 gingen bijvoorbeeld de nieuwe bachelor Zorg, Gezondheid en Samenleving en de nieuwe master Medical Humanities van start . Ook gingen studenten weer aan de slag met innovatieve interdisciplinaire challenges . En we zijn blij dat onze bacheloropleiding Geneeskunde in 2022 opnieuw het predicaat ‘Topopleiding’ van de Keuzegids universiteiten kreeg.
Oorlog in Oekraïne: impact en gevolgen
Vanzelfsprekend heeft ook de oorlog in Oekraïne een grote impact gehad op onze mensen en organisatie. Natuurlijk in het bijzonder op onze collega’s met familie in of andere banden met Oekraïne of Rusland. Maar iedereen heeft de gevolgen van de oorlog gemerkt met inflatie, hoge energiekosten en tekorten aan bepaalde producten. Samen met het Personeelfonds hebben we een Hulplijn voor collega’s opgezet om collega’s te helpen die in de financiële problemen dreigden te raken of medische, psychische of sociale steun nodig hadden. Deze hulplijn blijft in 2023 definitief bestaan. De nieuwe cao die op 1 januari 2022 is ingegaan heeft gelukkig verbeteringen gebracht op het gebied van onder andere beloning van onze mensen. Anderzijds stellen de ontwikkelingen in Oekraïne en Rusland en de nieuwe cao ons als organisatie in de komende jaren ook voor grote financiële uitdagingen.
De komende jaren
In de komende jaren ligt er een uitdagende opgave voor ons. We zullen steeds slimmer, doelmatiger en efficiënter moeten werken om de zorg toegankelijk te houden. Maar, met alle innovaties in 2022 en de voorgaande jaren en de beweging de Zorg van morgen die we hebben ingezet, ligt er een solide basis voor de toekomst. Van hieruit zetten we ons samen als ‘UMC Utrechters’ en samen met onze patiënten en regionale, nationale en internationale partners ook in de komende jaren weer met hart en ziel in om samen de gezondheid van mensen te verbeteren en de zorg van morgen te realiseren. Samen creëren we meer waarde, omdat ieder mens telt.
Raad van Bestuur UMC Utrecht,
Margriet Schneider
Arno Hoes
Josefien Kursten
Remco van Lunteren
