Mens: De impact van ons onderzoek op mens en samenleving
In Nederland worden steeds meer mensen ziek. Onder andere doordat mensen steeds ouder worden en er steeds meer oudere mensen in Nederland wonen (vergrijzing). En doordat veel mensen ongezond leven. De vraag naar zorg neemt hierdoor toe. Onze enquête laat zien dat mensen benieuwd zijn hoe onderzoek naar vernieuwingen en nieuwe technieken helpt om ervoor te zorgen dat iedereen die dat nodig heeft toegang tot zorg heeft én houdt.
Met ons wetenschappelijk onderzoek verbeteren we de zorg aan patiënten en zorgen we ervoor dat zorg toegankelijk blijft. Samen met regionale, nationale en internationale partners doen we onderzoek waarmee we écht een verschil maken voor de maatschappij.
Ziekten genezen via lichaamseigen herstelprocessen
In het UMC Utrecht doen we onderzoek naar behandelingen die het lichaam helpen zichzelf te herstellen (regeneratieve geneeskunde). Hiervoor gebruiken wij bijvoorbeeld slimme materialen die het lichaam zelf aanzet om beschadigde weefsels en organen te repareren. Met dit soort vernieuwende behandelingen kunnen we in de toekomst mensen genezen van chronische ziekten, zoals nierfalen, hartfalen en versleten gewrichten. Patiënten hoeven hierdoor minder (lang) gebruik te maken van zorg. Zo verbetert de kwaliteit van leven en kunnen andere mensen sneller de zorg krijgen die ze nodig hebben. Om dit soort behandelingen te kunnen ontwikkelen, werken we samen met Universiteit Utrecht, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Maastricht en Hubrecht Instituut in het DRIVE-RM wetenschappelijk samenwerkingsverband. DRIVE-RM kreeg in 2024 de vooraanstaande SUMMIT beurs toegekend van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) .
Nieuwe technieken minder zwaar voor patiënt én zorg
Het leven van patiënten met kanker verbeteren én tegelijk wachttijden voor zorg verkorten. Dit kan met de nieuwste medische technieken. Het UMC Utrecht ontwikkelde bijvoorbeeld de MR-Linac , een apparaat dat heel gericht bestraalt. Hierdoor zijn er minder sessies nodig om bijvoorbeeld prostaatkankerpatiënten te behandelen. Vaak is er geen operatie en dus geen opname meer nodig. Dit is heel prettig voor patiënten én voor de zorg. Onze zorgprofessionals hebben hierdoor meer tijd voor andere patiënten. En onze operatiekamers kunnen we gebruiken voor mensen die een operatie nodig hebben. Om dit soort nieuwe (beeldgestuurde) technieken als de MR-Linac sneller te ontwikkelen en om ze daarna beter en makkelijker in het ziekenhuis te gebruiken, startte in 2024 IMAGINE . In IMAGINE werken bedrijven, onderzoekers en scholen van over de hele wereld samen aan dit soort nieuwe technieken. Hierbij maken artsen gebruik van beelden, zoals MRI- of CT-scans, om heel precies te kunnen behandelen. Daarom noemen we dit beeldgestuurde behandelingen. Hierdoor kunnen we mensen met kanker sneller en beter helpen, en krijgen meer mensen sneller de juiste zorg. Ook wordt die zorg beter betaalbaar.
Nico van den Berg, hoogleraar computational imaging: “Medische technologie is nooit af, het kan altijd beter. Er vindt momenteel een revolutie plaats in AI, wiskundig modelleren en slimme sensoren. Door deze in beeldgestuurde interventies in te bouwen, kunnen we nog effectiever zorg verlenen met minder benodigde manuele handelingen van het zorgpersoneel; hiermee wordt de belasting op zorgpersoneel verminderd.”
Onderzoek naar zeldzame aangeboren metabole ziekten
Ander wetenschappelijk onderzoek waarmee we impact maken is ons onderzoek naar metabole ziekten bij kinderen . Metabole ziekten zijn een van de meest dodelijke ziekten onder kinderen. In Nederland worden hierdoor zo’n 10.000 gezinnen getroffen. In 2024 ontving onze hoogleraar Sabine Fuchs een subsidie van de Europese onderzoeksraad ERC voor haar IMPACT-project dat gen-correctietherapie voor de ernstige zeldzame metabole ziekte MMA mogelijk moet maken . Ook werd gentherapie mogelijk bij kinderen met de zeer zeldzame stofwisselingsziekte MLD , waardoor zij nu kunnen overleven. 3FM Serious Request haalde in 2024 maar liefst 12,5 miljoen euro op voor stichting Metakids en onderzoek naar metabole ziekten bij kinderen , waaronder onderzoek in het UMC Utrecht. Vanzelfsprekend waren onderzoekers van het UMC Utrecht nauw betrokken bij deze 3FM-actie. Ons doel is om over 10 jaar de helft van alle patiënten te kunnen behandelen.
