Wat heeft 2021 gekenmerkt?
Naast de ontwikkelingen die we voor onze verschillende doelgroepen in dit jaarverslag belichten, is er een aantal onderwerpen die gedurende het gehele jaar en/of in de gehele organisatie aandacht hebben gehad. Zaken die 2021 voor ons hebben gekenmerkt. We lichten er een aantal uit.
Impact COVID-19
We kunnen er niet omheen: COVID-19 heeft in 2021 voor het tweede jaar een enorme impact gehad op onze patiënten en onze medewerkers. Door de grote toeloop van coronapatiënten werd er landelijk weer veel reguliere zorg afgeschaald en uitgesteld. In het verlenen van COVID-19-zorg hebben we net als in 2020 nauw samengewerkt met het ministerie van Defensie .
Het UMC Utrecht heeft er onder andere voor gezorgd dat 1.455 huisartsen in de regio Utrecht , patiënten en natuurlijk al onze medewerkers snel konden worden gevaccineerd. Onze apotheek was de spil in het vaccinatieprogramma binnen het UMC Utrecht én voor andere ziekenhuizen in de regio. Ruim drie miljoen Nederlanders keken dinsdag 5 januari 2021 naar de speciale NOS-uitzending vanuit het UMC Utrecht aan de vooravond van de landelijke vaccinatiecampagne. Ook coördineerde het UMC Utrecht samen met de Universiteit Utrecht en het LAREB het onderzoek naar de veiligheid van vaccins in Nederland en acht andere Europese landen. Samen met andere umc’s, beantwoordde het UMC Utrecht daarnaast telefonisch vragen van mensen die twijfelden over een COVID-19-vaccin nemen. Dit initiatief werd eind 2021 de landelijke Vaccinatie Twijfeltelefoon . Bovendien gingen onze verpleegkundigen en artsen de wijk in om mensen te informeren over vaccinatie.
Met onder andere het REMAP-CAP onderzoek hebben we een grote bijdrage geleverd aan inzichten over de behandeling van ernstig zieke COVID-19-patiënten. Daarnaast onderzochten we (het effect van) vaccinaties voor verschillende groepen mensen, waaronder patiënten met een afweerstoornis , mensen met het syndroom van Down , en kwetsbare ouderen .
We hebben een grote bijdrage geleverd aan inzichten over de behandeling van ernstig zieke COVID-19-patienten
Een belangrijk thema in 2021 was de inhaalzorg. Hare Majesteit Koningin Máxima bezocht het UMC Utrecht in juni 2021 in verband met deze zorg die werd verleend nadat eerdere behandeling door COVID-19 moesten worden uitgesteld. Zij sprak met raad van bestuur, specialisten, een IC-verpleegkundige en een patiënt over de impact van deze uitgestelde en inhaalzorg.
Al met al was in 2021 de druk op alle medewerkers hoog, en meer specifiek natuurlijk op medewerkers in de zorg. Het was een continue uitdaging om de roosters rond te krijgen. Enerzijds door de toestroom van COVID-19-patiënten, anderzijds door het ziekteverzuim dat in 2021 net als in 2020 hoger was dan normaal. Veel collega’s hebben zich extra ingezet om gaten in de roosters te vullen. Soms hebben onze zorgcollega’s concessies moeten doen aan de kwaliteit die zij gewend zijn te leveren. In dialoog met de zorgverleners hebben we gezien en ervaren dat risico’s hierin zorgvuldig zijn afgewogen. De collega’s met kantoorfuncties hebben grotendeels vanuit huis gewerkt. Ook voor hen is het een druk, uitdagend en soms lastig jaar geweest. In 2021 hebben we net als in 2020 daarom extra aandacht gehad voor de psychosociale belasting en hierin extra ondersteuning geboden.
Onderzoek kon soms niet (goed) doorgang vinden en het onderwijs voor onze studenten moest helaas grotendeels op afstand plaatsvinden. Collega’s hebben grote inspanningen geleverd om de continuïteit en kwaliteit hiervan te waarborgen. Ook het welzijn van onze studenten kwam hierdoor verder onder druk te staan, waarvoor we extra aandacht hebben gehad.
Inmiddels weten we dat COVID-19 ‘here to stay’ is en hebben we COVID-19-zorg geïntegreerd in onze reguliere zorg. Ook hebben we onze organisatie en ons onderwijs zo ingericht dat we in de toekomst beter kunnen inspelen op situaties als een pandemie en de veranderende wensen van medewerkers en studenten. Zo werken we steeds meer interdisciplinair samen, regionaal, landelijk en internationaal.
Lange termijnvisie op zorg: we leveren zorg thuis, tenzij
Een succesvolle uitvoering van onze strategie Connecting Worlds vraagt om een langetermijnvisie op zorg. In 2021 hebben we deze visie samen met een grote groep professionals in ons huis ontwikkeld. Onze langetermijnvisie geeft ons richting voor de toekomst: we leveren zorg thuis, tenzij. Dit helpt ons om keuzes te maken. En om samen onze zorg, onderzoek en onderwijs van de toekomst stap voor stap vorm te geven.
Samen geven we stap voor stap vorm aan onze zorg, onderzoek en onderwijs van de toekomst
Alle ontwikkelingen om ons heen (onder andere op het vlak van digitalisering en kunstmatige intelligentie) vragen een nieuwe rol van ons: niet wij zorgverleners, maar de hulpvrager heeft straks een informatievoorsprong en bepaalt én regelt zelf waar, wanneer en bij wie zorg wordt afgenomen. Wij worden de partner en coach, die mensen helpt bij wat te doen met informatie in plaats van het vaststellen van informatie. Straks komen mensen als patiënt alleen nog fysiek naar het ziekenhuis als dat niet anders kan. Bijvoorbeeld voor acute en complexe zorg. Verder begeleiden en monitoren we patiënten, veelal virtueel, thuis. De focus ligt hierbij ook op preventieve zorg. Nieuwe innovaties maken hyper-gepersonaliseerde zorg de standaard. Onze rol als universitair centrum is om voorop te blijven lopen in onderzoek, onderwijs en in de toepassing van deze steeds complexere zorg. Collega’s met verschillende medische en niet-medische disciplines werken straks samen in één team – op regionale, nationale en internationale schaal. En samen met onze netwerkpartners organiseren wij toegankelijke zorg voor iedereen. Om ook in de toekomst impactvol te blijven moeten we keuzes maken en wendbaar blijven. En onszelf compleet organiseren rondom burgers, data en duurzaamheid. Samen met onze partners voegen we waarde toe aan het leven van mensen, omdat ieder mens telt - nu én in de toekomst.
Lustrum: 385 jaar wetenschap in Utrecht
In 2021 vierden we samen met de Universiteit Utrecht 385 jaar wetenschap in Utrecht. Met het lustrumthema ‘Morgen maken we samen’ nodigden we studenten, medewerkers, alumni en bewoners van de stad Utrecht uit om samen na te denken over de toekomst. Juist in een periode waarin er minder fysieke verbinding was in de maatschappij, hebben we het lustrum aangegrepen om de verbinding op te zoeken. We hebben ongebruikelijke ontmoetingen en samenwerkingen georganiseerd en gestimuleerd, waarbij er aandacht was voor elkaar.
Eén van de lustrumactiviteiten was het opstellen van de Utrechtse Wetenschapsagenda . Onder het motto ‘Eén vraag kan de wereld veranderen’ vroegen we aan Utrechters op welke vraag zij graag antwoord willen hebben. Ruim 1.200 mensen stelden hun vraag en we zijn hierover in gesprek gegaan met een diverse groep inwoners. Alle vragen geven zicht op wat er leeft in de stad, de ideeën, zorgen en dromen. Veel vragen van de Utrechters gingen over duurzaamheid, gezond leven in de stad, en klimaatverandering. Een selectie uit deze vragen vormde vervolgens de basis voor de Utrechtse Wetenschapsagenda. Hiermee kunnen we ons onderzoek nog beter afstemmen op wat de stad nodig heeft.
Verbinding hebben we ook gezocht door de steun aan het Grote Utrecht Stadsdiner . Tijdens dit initiatief op Wereldarmoededag zaten duizenden Utrechters uit verschillende leeftijdsgroepen en sociale achtergronden als één grote familie met elkaar aan tafel, verspreid over verschillende locaties in de stad. In het UMC Utrecht brachten wij deze avond door met een groep gasten: patiënten van het UMC Utrecht, onze cliëntenraad, vertegenwoordigers van de Voedselbank Ondiep en Stichting Rechtop (belangenbehartiger dak- en thuislozen) en andere stadsgenoten. We deelden daarnaast maaltijdpakketten uit aan collega’s in het UMC Utrecht, zodat zij een maaltijd en verhalen konden delen met gasten bij hen thuis. Want samen eten verbindt.
We vinden het belangrijk om verbonden te zijn en blijven met de stad en haar bewoners. Daarom hebben beide initiatieven een duurzaam karakter gekregen en zetten we ze ook in de toekomst voort.
Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis
Vrienden UMC Utrecht & Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) is het goede doel van ons (kinder)ziekenhuis. Via Vrienden wordt onderzoek naar nieuwe behandelingen en innovaties in de zorg gefinancierd. Ook zet Vrienden zich in om het verblijf van alle patiënten zo prettig mogelijk te maken.
Wij zetten ons in om het verblijf van patienten zo prettig mogelijk te maken
In 2021 is er dankzij giften van donateurs, bedrijven, fondsen, stichtingen en nalatenschappen in totaal 5,2 miljoen euro opgehaald. Zo is er een campagne gestart voor een ouderlounge op de nieuwe Intensive Care (IC) in het WKZ . In totaal is met diverse acties meer dan 150.000 euro opgehaald en komt de realisatie van de ouderlounge steeds dichterbij. Daarnaast zijn er dankzij een legaat vijf veelbelovende ideeën voor kankeronderzoek gehonoreerd , waardooor de vooruitzichten van patiënten steeds verder worden verbeterd. Ook zijn er grote stappen gezet in het kinderhartonderzoek in het WKZ , Hiervoor is in totaal ruim 75.000 euro opgehaald. In het kader van het lustrum 385 wetenschap in Utrecht werd er tevens een mobiele huiskamer gerealiseerd. Deze mobiele huiskamer geeft de typische ziekenhuiskamer een gemoedelijke sfeer. Zo kunnen ongeneeslijk zieke patiënten die niet meer verplaatst kunnen of willen worden en hun naasten in huiselijke sfeer afscheid nemen.
