Doorkijk naar financiële situatie in 2022

Wat wordt de impact van COVID-19 op 2022?

Waar begin 2022 de situatie nog zorgwekkend was, zien we nu de positieve impact van de relatief milde Omikron-variant. Overheidsmaatregelen worden afgeschaald, en we zien de druk op de ziekenhuizen gestaag afnemen. Dat wil niet zeggen dat van de zomer alles weer normaal is. Voor 2022 staat de gehele sector, en dus ook het UMC Utrecht, voor de uitdaging om de zorgverlening in de eerste plaats weer in balans te krijgen. Voordat we capaciteit hebben om zorg in te halen, moet de impact van COVID-19 voldoende zijn ingeperkt, de bezetting van zorgpersoneel weer op peil zijn en de (reguliere) zorg weer stabiliseren op de geplande 100%. Vervolgens wordt het de uitdaging de eerder uitgestelde zorg in te halen.

In 2022 is in beginsel geen sprake meer is van een generieke continuïteitsbijdrage (CB)-regeling. Financiële continuïteit moet worden geborgd in individuele contracten met zorgverzekeraars. Wel zijn op 23 december onder de noemer ‘Gezamenlijke COVID-afspraken MSZ 2022’ bredere afspraken vastgelegd tussen Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). Deze afspraken zijn nodig omdat een aantal COVID-19-gerelateerde risico’s niet of zeer moeilijk via bilaterale contracten opgelost kan worden. De bredere afspraken betreffen voor 2022 samengevat:

Wederom een hardheidsclausule dat voor ziekenhuizen en umc’s die een negatief resultaat realiseren door onvoldoende compensatie voor COVID-19-impact de ‘Gezamenlijke COVID-afspraken MSZ 2022’ van toepassing is en dat hiervoor een oplossing wordt gerealiseerd samen met de grootste twee zorgverzekeraars.
Voortzetting van een beschikbaarheidsvergoeding voor extra geleverde IC-capaciteit.
Passende compensatie voor productie-uitval.
Een (gedeeltelijke) dekking van generieke meerkosten door COVID-19.
Een dekkende vergoeding voor COVID-19-zorg.

Daarnaast is er sprake van een ‘Omikron-clausule’ als een vangnet voor op dit moment niet te voorziene risico’s door mutaties van het virus. In die gevallen treden ZN, de NVZ en de NFU opnieuw in overleg om ongewenste effecten te mitigeren. Daarbovenop blijft de aanvullende verplichting voor zorgverzekeraars om financiële consequenties van afschaling van zorg op te vangen, in ieder geval gedurende de effectieve werking van ‘Opschalingsplan COVID-19’ waar begin 2022 sprake van is.

Samengevat kunnen wij als UMC Utrecht bij alle onzekerheden door COVID-19 ook in 2022 een beroep doen op de individuele en collectieve afspraken met zorgverzekeraars (zoals hiervoor genoemd) en toezeggingen van de minister van VWS.

Voordat we capaciteit hebben om zorg in te halen, moet de impact van COVID-19 voldoende zijn ingeperkt, de bezetting van zorgpersoneel weer op peil zijn en de (reguliere) zorg weer stabiliseren op de geplande 100%

Impact op activiteiten

Door de grote impact van COVID-19 op onze organisatie zijn bepaalde grote strategische projecten en investeringen in 2021 in tijd gefaseerd. Ook voor 2022 zijn door onze raad van bestuur keuzes gemaakt en prioriteiten gesteld om de druk op onze organisatie en onze medewerkers niet te hoog op te laten lopen. Dit betekent een verschuiving van acties en kosten naar toekomstige jaren.

Overige aandachtspunten voor de komende jaren

Naast de uitdagingen door COVID-19 vragen ook andere uitdagingen komende periode onze aandacht. In dat kader noemen we met name:

Druk op tarieven in combinatie met een beperking van groei

Gezien de maatschappelijke discussie over betaalbaarheid van zorg, onder andere vastgelegd in het Hoofdlijnenakkoord, en de juiste zorg op de juiste plaats, houden we rekening met druk op onze budgetten en tarieven, wetende dat onze kosten komende jaren om meerdere redenen stijgen

Belangrijke investeringen in huisvesting en ICT

Door de leeftijd van onze gebouwen zijn komende jaren op meerdere plaatsen grootschalige renovaties noodzakelijk. Het zwaartepunt van deze renovatieprojecten ligt in de komende tien jaar. Om deze bouwkundige en financiële uitdaging op een goede wijze het hoofd te bieden, hebben we een integrale visie op huisvesting opgesteld. Deze visie kenmerkt zich door een uitvoering in verschillende fases, waarbij voor de start van de volgende fases een herijking en evaluatie plaatsvindt. Momenteel bereiden we de overgang naar een volgende fase voor. Hierbij wordt de gehele visie opnieuw financieel doorgerekend en extern gevalideerd. Belangrijk aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van de sterk gestegen bouwkosten de afgelopen periode. We zullen niet starten met de volgende fase, voordat helder is geconcludeerd dat het hele pakket van renovatieprojecten financieel haalbaar is. We verwachten dat het aantrekken van additionele financiering pas vanaf circa 2025 actueel wordt.

Ook moeten we in de komende jaren in ICT investeren door de steeds verdergaande digitalisering van processen binnen het UMC Utrecht, de ontwikkelingen op het gebied van eHealth en big data en geplande vervangingsinvesteringen van IT-onderdelen (hardware, systeemsoftware, applicaties).

Behoud van financiële continuïteit

Zoals hiervoor aangegeven, is de financiële impact van COVID-19 door de momenteel zichtbare ‘afzwakking’ van de impact van het virus, en regelingen en afspraken met zorgverzekeraars en de overheid relatief beperkt. Meerdere keren per week herijken wij onze liquiditeitsbegroting om direct in te kunnen spelen op wijzigingen in onze financiële positie indien nodig.