Digitale zorgoplossingen

Zorg die thuis kan, bieden we thuis aan. Dit geeft patiënten meer eigen regie over de zorg die ze ontvangen en stelt zorgprofessionals nog beter in staat om zorg te leveren die aansluit bij de behoeften van een patiënt. Om de juiste zorg op de juiste plek te kunnen leveren, werken we aan een innovatief digitaal zorgaanbod met behulp van data, artificial intelligence en digitale techniek.

In 2021 hebben we samen met zorgprofessionals, onze (keten)partners en zorgverzekeraar Zilveren Kruis verder gebouwd aan het fundament om zorg op afstand te organiseren en leveren. Op basis hiervan zijn er andere afspraken gemaakt over de bekostiging van zorg op afstand. Ook hebben we onze zorgprofessionals verder opgeleid om goede zorg op afstand te kunnen verlenen en patiënten ondersteund om hier optimaal van gebruik te kunnen maken. Daarnaast hebben we ons Medisch Regiecentrum verder uitgebouwd en structureel ingericht voor het ondersteunen van zorg op afstand, aangezien steeds meer patiënten hier gebruik van maken.

Slimme covid-zorg

Toen de coronacrisis in 2020 uitbrak, gingen we in het UMC Utrecht op zoek naar slimme manieren om zo goed mogelijk zorg te kunnen verlenen aan coronapatiënten. Zo implementeerden we de Slimme Pleister , voor monitoring van COVID-19-patiënten op afstand. Deze hebben we ook in 2021 weer ingezet op onze cohortafdelingen. Ook ontwikkelden we de slimme eHealth-toepassing Early@home , waarmee herstellende coronapatiënten eerder naar huis konden gaan en goed in de gaten werden gehouden via extra controles en begeleiding vanuit ons Medisch Regiecentrum . Daarnaast zijn we in 2021 samen met onze partners gestart met CovidTherapy@home . Deze interventie zorgt ervoor dat coronapatiënten die extra zuurstof nodig hebben direct thuis worden behandeld en gemonitord, waarmee we de kans op opname in het ziekenhuis verkleinen.

Thuismonitoring voor zwangere vrouwen

In 2021 bleek uit onderzoek dat onze thuismonitoringstool SAFE@Home voor zwangere vrouwen met een hoog risico op complicaties tijdens de zwangerschap door hoge bloeddruk zeer succesvol en veilig is. Ongeveer 10% van de zwangere vrouwen ontwikkelt een vorm van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap, wat kan overgaan in zwangerschapsvergiftiging. Tot nu toe moesten zwangeren met een hoog risico op complicaties door hoge bloeddruk regelmatig naar het ziekenhuis voor controle, soms wel drie keer per week.

SAFE@Home zorgt voor 20 tot 25% minder bezoeken aan de polikliniek en drie keer zo weinig opnames. Dit levert minder belasting voor zwangeren op en een kostenbesparing van zo’n 20%. In totaal hebben ruim honderd zwangere vrouwen aan het onderzoek naar thuismonitoring via SAFE@Home deelgenomen, vanaf de derde maand van hun zwangerschap. De deelnemende vrouwen waren positief over het gebruik van de app, de bloeddrukmeter en de instructies hiervoor. In 2021 hebben we SAFE@Home uitgebreid in een landelijke opschalingsstudie. Inmiddels participeren er naast het UMC Utrecht nog 10 andere academische en perifere ziekenhuizen en hebben al meer dan 500 zwangere vrouwen gebruik gemaakt van SAFE@Home. Ook hebben we SAFE@Home_corona opgericht, waarbij we tijdens de coronacrisis zo’n 80 zwangere vrouwen met covid thuis hebben gemonitord vanuit ons Medisch Regiecentrum. Dit werd door zwangere vrouwen enorm gewaardeerd.

Thuismeten voor patiënten met ALS

In 2021 hebben we ons eHealth-concept ALS Thuismeten en coachen , met een subsidie van ZonMW , via ons zorgnetwerk ingevoerd in 10 revalidatie-instellingen. Hieruit hebben we inzichten gekregen in de belemmerende en bevorderende factoren en succesvolle strategieën voor de invoering van het eHealth-zorgconcept voor mensen met ALS. Op basis hiervan kunnen we het concept doorontwikkelen en nog beter laten aansluiten bij de wensen en behoeften van ALS-patiënten, hun mantelzorgers en revalidatie-instellingen. Zo kunnen we een goed zorgcontinuüm bieden en ALS Thuismeten en coachen breed beschikbaar stellen aan alle patiënten met ALS in Nederland.

ALS Thuismeten & Coachen (ALS T&C) is een zorgconcept gebaseerd op thuismonitoring waarin patiënten met ALS op vaste momenten via een app vragen over hun gezondheid beantwoorden en contact onderhouden met de zorgverleners. Een zorgcoach geeft feedback op de ingevulde gegevens, beantwoordt vragen en regelt afspraken met het ALS-behandelteam als dat nodig is. 7 van de 10 instellingen die mee hebben gedaan, hebben besloten om door te gaan met ALS Thuismeten en coachen.

AI in zorg voor patiënten

In 2021 hebben we ook goede stappen gemaakt in het toepassen van kunstmatige intelligentie (artificial intelligence (AI)) in onze zorg. Dit stelt ons in staat om zorg op maat te leveren en zo een betere kwaliteit van zorg voor patiënten te realiseren, vaak tegen lagere kosten.

Zo zijn we gestart om kunstmatige intelligentie in de zorg voor patiënten met gewrichtsreuma in te zetten. Bij patiënten met gewrichtsreuma is er vaak de wens om de medicatie af te bouwen als het ziekteproces langere tijd onder controle is. Bij het afbouwen is er helaas altijd een risico dat de reumaklachten weer toenemen. Om het risico op zo’n opvlamming te verminderen, heeft het UMC Utrecht op basis van data science-technieken een voorspellend computermodel ontwikkeld . Dat maakt gebruik van standaard beschikbare informatie van de patiënt, zoals eerdere bloeduitslagen, medicatiegebruik en ziekteactiviteit. Dit model kan vervolgens ingezet worden om bij elke verdere medicatie-afbouwstap te beslissen of dit inderdaad veilig is.

In 2021 hebben we goede stappen gemaakt in het toepassen van kunstmatige intelligentie in onze zorg.

Ook passen we sinds eind 2021 de AI-toepassing Sleep Well Baby toe op onze afdeling neonatologie. Sleep Well Baby biedt door analyse van onder andere hartslag en ademhaling real-time inzicht in de slaappatronen van kwetsbare te vroeg geboren baby’s. Dit stelt ons in de nabije toekomst in staat de zorg af te stemmen op de momenten dat de baby wakker is. Hierdoor hoeven we de baby niet of minder te storen tijdens de slaap. In de couveuse slapen baby’s significant minder dan in de baarmoeder en dat terwijl slaap voor prematuur geboren baby’s heel belangrijk is voor een optimale groei en hersenontwikkeling.

De impact van beide AI-toepassingen op de gezondheid van patiënten wordt nu onderzocht in de praktijk.

Patiëntportaal mijnumcutrecht.nl

Via het online patiëntportaal mijnumcutrecht.nl kunnen patiënten veilig en snel hun medische gegevens bekijken en het geeft patiënten de mogelijkheid zelf de regie te voeren over de zorg die ze ontvangen. Zo kan een patiënt via een e-consult in het portaal, zijn of haar arts een (niet-urgente) vraag stellen of een herhaalrecept aanvragen. Door COVID-19 hebben we meer zorg op afstand verleend en daardoor is het aantal patiënten dat heeft ingelogd op het patiëntportaal in de afgelopen twee jaar indrukwekkend gestegen. In 2021 hebben 355.000 patiënten ingelogd in het portaal (unieke inlogs). In 2020 waren dit er 282.697. De waardering voor het portaal is goed met gemiddeld een 8,4.

Vanuit de ‘reis’ die de patiënt maakt in het UMC Utrecht en op het online patiëntportaal hebben we gekeken hoe we patiënten nog beter kunnen ondersteunen. Naar aanleiding hiervan hebben we de informatievoorziening op verschillende manieren verbeterd. De patiënt ontvangt nu verbeterde notificaties (e-mails) waarbij de informatie de patiënt helpt om zich voor te bereiden op een bezoek aan het UMC Utrecht. Ook hebben alle afspraakbrieven nu een QR-code die leidt naar de meest actuele en relevante informatie voor de patiënt. Patiënten hebben inzicht in het traject dat hen te wachten staat. Mantelzorgers of andere mensen om patiënten heen kunnen gemachtigd worden door de patiënt. Dit zorgt ervoor dat zij mee kunnen kijken in het patiëntportaal en de patiënt wordt ontzorgd.

Consulten op afstand

Door de coronapandemie verleenden we meer zorg op afstand. Een belangrijk middel om deze zorg goed te kunnen blijven verlenen, is het videoconsult. Het aantal videoconsulten is in 2020 en 2021 dan ook enorm gestegen.

2021	21.000
2020	11.000
2019	Enkele

Het aantal e-consulten; een e-mail van een patiënt aan een behandelaar via mijnumcutrecht.nl, is in 2021 ook verder gestegen.